Redovnost rađanja, dobar prinos i dobar kvalitet plodova u voćarskoj proizvodnji nezamisliv je bez mogućnosti navodnjavanja zasada u vlagom kritičnim periodima tokom godine.
Čak i u godinama koje obiluju padavinama, zbog neravnomernog rasporeda taloga javlja se u pojedinim momentima potreba za navodnjavanjem. Na žalost, kod nas su površine pod voćnim zasadima koje se navodnjavaju minorne u odnosu na ukupne površine voćnjaka.
Malina je veoma zahtevna za vodom, posebno u periodu od početka cvetanja do završetka berbe plodova. Ovaj period je dosta dug, u proseku 2-2,5 meseca. S obzirom na činjenicu da se malina sa oko 90% površina uzgaja u brdsko-planinskim uslovima, na plićim zemljištima, strmijim terenima, da ima najveću masu korena na oko 20-25 cm dubine, ima jako velike potrebe za vodom u najkritičnijim periodima vegetacije. Tome bi trebalo dodati i činjenicu da u najvećem broju slučajeva domaćinstva na ovim područjima imaju problema sa obezbeđenjem potrebne količine vode za potrošnju u domaćinstvu i napajanje stoke.
Tamo gde postoje uslovi, navodnjavanje se može obavljati na više načina: površinsko (brazdama ili plavljenjem), veštačkom kišom i sistemom „kap po kap“.
Površinsko navodnjavanje je moguće gde ima dosta vode na raspolaganju i gde zemljište nije izloženo eroziji.
Navodnjavanje veštačkom kišom traži veću količinu vode, jer se navodnjava cela površina parcele. Nedostatak ovog načina navodnjavanja je potenciranje razvoja pojedinih bolesti, pogotovu uzrokovača truljenja plodova.
Sistem „kap po kap“ je dosta skup način navodnjavanja, ali je sa aspekta potrebne količine vode najekonomičniji, a uložene investicije mogu da se isplate tokom iste godine kroz povećanje prinosa i kvaliteta roda. Ovim načinom navodnjavanja voda se dodaje neposredno u redu u zonu korenovog sistema, ne navodnjava se međuredni prostor, omogućava nesmetan prolaz između redova tokom obrade i berbe plodova. Najčešće se koristi jedna cev sredinom reda, mada bi se dosta kvalitetnije navodnjavanje omogućilo postavljanje dve cevi za jedan red, na udaljenosti od oko 30 cm od osnove reda. Za jedno navodnjavanje potrebno je 15-20 litara vode po dužnom metru postavljenih cevi sistema „kap po kap“.
Na terenima sa nagibom radi ujednačenog kapanja trebalo bi koristiti cevi sa kompenzacionim kapaljkama, gde se bez obzira na visinsku razliku omogućava ujednačeno kapanje na vrhu i na dnu reda.
Izvor: dipl. ing. voćarstva Snežana Janjić
Foto: Pixabay
