Arhitekte iz Mađarske posetile hidročvor na Malom Staparu

15

Grupa od 50 gostiju iz Mađarske, među kojima je najviše arhitekata, zaštitara graditeljskog nasleđa i istoričara umetnosti, posetila je hidročvor na Malom Staparu i Stari mlin koji sa prevodnicom i ustavom čine jednu celinu.

Ovi vodni objekti kojima upravlja JVP „Vode Vojvodine“, predstavljaju izuzetan primer hidrotehničkog nasleđa ne samo u Vojvodini, a koliko su reprezentativni i važni najviše govore sve brojnije posete ovom lokalitetu.

Gosti iz Mađarske s pažnjom su slušali zanimljive podatke o ovim objektima, među kojima su najznačajniji oni da je prevodnica Mali Stapar najstarija prevodnica u Vojvodini koja je i dalje u upotrebi. Izgrađena je 1802. godine, za vreme gradnje Velikog bačkog kanala, koji se smatra pretečom Hidrosistema Dunav-Tisa-Dunav.

Stari mlin je prvobitno bio izgrađen iznad prevodnice krajem 18. veka, ali je bio skromnih dimenzija i kapaciteta, pa je rekonstruisan i otvoren 1848. godine. Mlin i danas ima tadašnji izgled, a bio je u funkciji sve do 1976. godine. Prvobitno je radio na struju koja se dobijala sa same prevodnice, a pokretala ga je turbina od 26 konjskih snaga. Visina vodenog stuba između gornjeg i donjeg nivoa bazena prevodnice iznosila je 1,25 metara što je bilo dovoljno za proizvodnju struje ne samo za mlin već i za ostale objekte smeštene na hidročvoru.

Organizator ove stručne ekskurzije je društvo „Veličanstvena prošlost“, Arhitektonska komora Mađarske i Društvo urbanista Mađarske, a cilj im je poseta vrednom graditeljskom nasleđu unutar i van granica Mađarske.

Foto: JVP „Vode Vojvodine“