Prouzrokovači bolesti korena, prizemnog dela stabla i uvenuće cveća izazivaju fitipatogene gljive iz rodova Pythium, Phytophthora, Rhizoctonia, Fusarium, Verticillium.
Simptomi koje prouzrokuju ove gljivice su različiti, zavisno od fenofaze u kojoj je ostvarena zaraza, mesta infekcije, odnosno biljnog organa, i spoljašnjih uslova. Rasad i mlade biljke mogu biti zaražene u predelu korenovog vrata, koji nekrotira i obolele biljke poležu i brzo propadaju. Pri zarazi korenovog vrata rasađenih biljaka uočava se mrka zona tkiva u prizemnom delu stabla. Zaražene biljke naglo venu i suše se. Mrka nekroza se javlja i na gornjim delovima stabla ili bočnim granama, najčešće u pazuhu lista. Gljiva preko lisne peteljke može da prodre i u lisku, što je ređa pojava. Na lišću se u početku javljaju sitne tamnozelene pege, koje se vremenom povećavaju i suše.
Prouzrokovači uvenuća biljaka dovode do začepljenja i propadanja sprovodnih sudova stabla, obično u njegovom prizemnom delu, što se manifestuje mrkom bojom sprovodnog sistema na poprečnom preseku stabla.
Sve navedene vrste glivica su paraziti koji se održavaju u zemljištu, biljnim ostacima u vidu micelije ili u vidu reproduktivnih organa za prezimljavanje. Hladno i vlažno zemljište pruža povojne uslove za razvoj vrsta iz roda Phythium spp, Fusarium spp, dok vlažno i toplo zemljište omogućava razvoj Rhisoctonia spp.
Za suzbijanje ovih patogena u zatvorenom prostoru potrebno je izvršiti dezinfekciju zemljišta vodenom parom, suvom sterilizacijom ili hemijskim putem. Korisno je vršiti drenažu zemljišta, izbegavati teška zemljišta i vršiti provetravanje.
Izvor: dipl. inž Jelena Grbić, PSSS Kraljevo
Foto: Penn State Department of Plant Pathology & Environmental Microbiology Archives, Penn State University, Bugwood.org, Florida Division of Plant Industry , Florida Department of Agriculture and Consumer Services, Bugwood.org