Posmeđivanje pokožice je najčešća bolest koja se pojavljuje u toku čuvanja ili posle iskladištenja plodova kruške, a manifestuje se posmeđivanjem pokožice u obliku većih ili manjih nepravilnih smeđih mrlja, koje se mogu spojiti i prekriti veći deo pokožice ploda.
Ova pojava zahvata, pored epidermisa, i 5-6 slojeva hipodermalnih ćelija. Time se znatnije ne umanjuje hranjiva i tehnološka vrednost ploda, ali mu se pogoršavaju organoleptičke karakteristike, što smanjuje tržišnu vrednost.
Uzroci bolesti su vrlo različiti, ali su simptomi često vrlo slični, pa je teško razlikovati pojedine tipove posmeđivanja.
Mnogi autori razlikuju dva tipa posmeđivanja pokožice:
1. obično posmeđivanje zelenih plodova
2. starosno (senescentno) posmeđivanje
Obično posmeđivanje se najčešće javlja u skladištima već početkom januara, na zasenčenoj strani ploda. Najčešće spominjan uzrok ove pojave jeste oksidacija terpenskog ugljovodonika α-farnezana, čiji produkti izazivaju propadanje ćelija u površinskom sloju i njegovo posmeđivanje. Zbog toga se oboljenje može suzbiti antioksidantima (npr. difenilamin i etoksikvin) koji sprečavaju oksidaciju α-farnezana.
Na pojavu oboljenja znatno utiču stepen zrelosti ploda, agrotehnika, vremenske prilike i uslovi čuvanja.
Posmeđivanje se najefikasnije sprečava pravovremenom berbom, brim uspostavljanjem optimalnog režima čuvanja, uz prvenstveno tretiranje plodova antioksidantima. Ovoj pojavi posebno su podložne sorte kleržo, kaluđerka, pakhams trijumf…
Starono posmeđivanje pokožice nastaje zbog predugog čuvanja plodova posle berbe. Obično se javlja na prezrelim plodovima sa simptomima sličnim ožegotinama, uz posmeđivanje i tkiva neposredno ispod pokožice.
Starosne ožegotine mogu se javiti pri kraju čuvanja još u komori, ali se naročito intenzivno javljaju posle iznošenja plodova iz hladnjače u roku od 24 do 48 časova. Osetljive sorte su viljamovka, fetelova, boskova bočica… Kod viljamovke se taj tip posmeđivanja javlja redovno ako se plodovi čuvaju na temperaturi od 1,5 do 3 stepena.
Najefikasniji način sprečavanja ove pojave je blagovremena berba, optimalna dužina čuvanja i brzo iskladištenje plodova koji su dobili žutu boju. Intenzitet starosnog posmeđivanja može se ublažiti tretiranjem plodova posle berbe 4-5%-nim rastvorom CaCl2.
Izvor: ’Kruška (dr Evica Mratinić)
