Da bih sagledali sve aspekte proizvodnje lešnika i doneli odluku da li podizati zasad kalemnjene leske ili izdanka, trebalo bi uzeti u obzir više činioca.
Kalemljene sadnice na mečjoj lesci su nekoliko puta skuplje od izdanaka što u samom startu pri podizanju zasada povećava početne troškove. Kalemljena leska kasnije stupa na rod za razliku od izdanka, mada ima duži period eksplotacije, što opet zavisi od samih agrotehničkih mere i klimatskih uslova.
U slučaju elementarnih nepogoda i oštećenja zasada, lakše je obnoviti izdanačka stabla nego stabla koja su kalemljena jer ima većih mogućnosti za zamenu rodnog drveta. Kod stabala koja nisu kalemljena iz korenovog sistema svake godine se javljaju novi izdanci koja mogu da zamene rodno drvo koje je oštećeno usled elementarnih nepogoda ili usled mehaničkog oštećenja prolikom upotrebe mehanizacije.
Sadnice leske koje su kalemljene zahtevaju manji razmak sadnje od izdanaka i on obično iznosi 3-4 metara u redu, a 4-5 metara međuredni prostor. Izdanci leske se sade u razmaku između stabala od 4-5 metara, a međuredni prostor od 5-6 metara, što u oba slučaja zavisi od načina formiranja stabala i mehanizacije sa kojom raspolažemo.
U zasadima žbuna, tj. grma nepohodno je svake godine uklanjati nove izdanke iz korenovog sistema što poskupljuje troškove proizvodnje jer zahteva veći broj radnika. Novoporasli izdanci kao prvo troše vodu i hranljive materija koje su neophodne za bolje formiranje samog stabla i boljeg kvaliteta plodova. Kao drugo, jednogodišnji izdanci iz korenovog sistema ometaju sakupljanje plodova, bilo ručno ili mašinski.
Kod kalemljene sadnice na podlozi mečje leske ne javljaju se jednogodišnji izdanci iz korenovog sistema. Na taj način je mnogo lakše održavanje zasada, a i sama berba. Prinos plodova po hektaru je veći kod sadnica koje su kalemljene nego kod izdanaka, tj.žbuna.
Izvor: dipl. inž. Milan Petrović, PSSS Kruševac
Foto: Dragan Nestorovic, elektra, Bugwood.org, erald Holmes, Strawberry Center, Cal Poly San Luis Obispo, Bugwood.org, Pixabay
